ارگ نوشیجان مربوط به دوره مادها – دوره هخامنشیان – دوره اشکانی است که قدیمی ترین پناهگاه آریایی ها در بین مرزهای کشورمان در ملایر و بر روی تپه ای به ارتفاع 37 متر و قدمت آن به عصر آهن قرار دارد. و استقرار اولیه مادها در ایران. نوشیجان نه تنها یکی از قدیمی ترین زیارتگاه های خشت و گلی جهان، بلکه یکی از ناشناخته ترین بناهای کشور است. 
ارگ نوشیجان در روستای شوشاب از توابع شهرستان ملایر قرار دارد، این اثر تاریخی در 20 کیلومتری شمال غربی ملایر در بزرگراه ملایر – جوکار، بر روی صخره طبیعی مشرف به تپه های شورکت قرار دارد و دارای چشم اندازی وسیع و زیبا است. که بدون شک در هزاره اول قبل از میلاد مورد استفاده قرار می گرفت توجه اقوام متوسط معطوف بوده است. نوشیجان در لغت احتمالاً به معنای محل نوش یا محل انوش است و نوش یا انوش ظاهراً نام بانویی است که بر این منطقه حکومت می کرده است. تپه نوشیجان در سال 1343 خورشیدی شناسایی شد. در سال های 1346 تا 1356 موسسه مطالعات ایران شناسی بریتانیا در طول 6 فصل باستان شناسی، عملیات کاوش و مرمت این تپه را زیر نظر دیوید استروناخ انجام داد.دستاورد فعالیت های این هیئت شناسایی سه دوره معماری باستانی متعلق به مادها، هخامنشیان و اشکانیان است.
ارگ نوشیجان در 3 بهمن 1346 به شماره ثبت 763 به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید. آثار معماری کشف شده در دوره میانه بر روی تپه نوشیجان بر اساس اسناد دیوید استروناخ عبارتند از: بنای قدیمی بنای به نام جبهه غربی اولین آتشکده، تالار ستوندار معروف به آپادانا، معبد مرکزی یا شومینه دوم، اتاق‌ها و انبارها، تونل، حصار و چیدمان اثر به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. 3 بهمن 1346 با شماره ثبت 763. 
.
